НЕДЕЛА НА СВЕТИ ГРИГОРИЈ ПАЛАМА (Втора недела на Великиот пост)
Втората недела од Великиот пост Црквата ја посветила на светиот Григориј Палама, архиепископот Солунски – покровител на исихастите, на молчаниците, на тихувателите. Тие подвижници се грижеле да ја зачуваат тишината, тихувањето на срцето, а тоа го правеле криејќи се во далечните обители на Света Гора Атонска, отсечени од светот, од една страна од морето, а од друга страна од карпите. Во пештерите каде што живееле тие, мнозина живеат и денес. Но, зошто токму овој светител, зошто токму овој покровител на тихувателите го прославуваме во деновите на Великиот пост? Затоа што токму во овој период е толку важно да сознаеме и да сфатиме колку е големо значењето на молчењето и на тихувањето.
Каков е нашиот секојдневен живот? Тој минува во бескрајна врева и е исполнет со неизмерлива суета. Севкупното битисување на современиот човек се одвива во неистрпна врева, во најразлични звуци што го опкружуваат неговото живеење. Човекот, особено оној што живее во град, постојано слуша врева – вреват автомобилите, фабриките, музиката, луѓето… Лекарите велат, преголемата бучава е штетна за здравјето. Но вревата, пред сè, го расејува нашиот духовен мир. Многумина од нас, кога ќе се најдат во тишина почнуваат да се чувствуваат непријатно и неспокојно. Ние, всушност, се одвикнавме од тишината и не можеме во спокој да помолчиме. Ете, целиот тој смут и суета што го опкружуваат нашиот живот, не му даваат на човекот да погледне малку кон себеси, да се присети на она најглавното. И тоа продолжува така сè до крајот на нашиот живот…
Од друга страна, пак, кога болеста ќе нè совлада и ќе нè фрли в постела, ќе се најдеме ослободени од секојдневната трчаница и одеднаш, ни се нуди можност да бидеме малку насамо со себеси. Во такви мигови почнуваме да размислуваме: Зошто ли живееме? Зошто толку брзаме и каде итаме? Од каде таа врева и немир во нашето срце и во нашите мисли? Зарем не ќе беше подобро, наместо немир, да сме побарале за себеси неколку минути внатрешен спокој, внатрешен мир и тишина. И како може да дојде Божествената благодат кон човекот, како може да го осени и осветли кога е тој глув и слеп и кога во своето брзање не си дава отчет, каде и по што брза. Зошто ли не го слуша гласот Божји?
А гласот Божји може да се чуе, тој се слуша, но во тишината на срцето. Ако сакаме да го чуеме, треба да се обидеме да го извлечеме од вревата и бучавата – макар за миг. Црквата ни дала правила за тоа: читање на молитви, правење на метании и служби кои нè водат кон нас самите, нè насочуваат да се погледнеме себеси и да се запрашаме: Каков бил мојот поранешен живот, каков ли ќе биде утрешниот ден? Е, тоа е важно, тоа е многу важно.
Ако сакаме да ја дознаеме волјата Божја, треба да ја побараме тишината. Кој сака да ги скроти своите мисли и чувства, нека ја побара тишината. Живееме во расеаност, а вистинскиот духовен живот произлегува од прибраноста (од кроткоста), од внатрешното воединение. Затоа треба да се соберат мислите и чувствата во тивкиот покој, во длабочините на срцето, за таму да настапи тихувањето, тихување во кое Бог зборува и го кажува своето слово упатено до тебе. Ако не се убедеме да застанеме, да се принудиме себеси на тихување, ако останеме потчинети на секојдневната животна врева, на бесконечното итање, целиот наш живот ќе биде површен, без длабочина, без духовност, без претстоечката средба со Бога.
Ете зошто, во овој период нè потсетуваат на тихувателите, ете зошто Црквата денес ни советува да го оставиме излишното празнословие, озборувањето и претераната злоупотреба на дарбата на јазикот. Ете, затоа ние се молиме, тоа го бараме од Господа, а тој е трпелив и нè чека, чека да почувствуваме и да посакаме да го здобиеме тој дар Божји – дарот на тихувањето, молчење во тишината на неговиот вечен благослов. Амин.
